3. NİTEL VE NİCEL ANKET ARAÇLARININ UYGULANMASI İÇİN TEKNİKLER

Teorik altyapı

Veri; ölçme, sayma, deney ve gözlem gibi veri toplama teknikleri ile elde edilir. Ölçme ve sayma gibi tekniklerle toplanan veriler sayılarla ifade edildiğinden nicel veri, deney ve gözlem yoluyla elde edilen ve sayı belirtilmeyen veriler de nitel veri olarak adlandırılır. Her iki araştırma yöntemi de sıklıkla başvurduğumuz izleme ve değerlendirme araçlarıdır.

Nicel araştırma, sosyal ve fiziksel dünyaların aynı yöntemle incelenebileceğini ve bu nedenle sosyal olguların doğa bilimlerinde kullanılan yöntemle incelenmesi gerektiğini savunan pozitivist yaklaşıma dayanır.

Nitel araştırma yorumlayıcı yaklaşıma dayanır. Nitel araştırma, yapılandırılmamış gözlem, yapılandırılmamış görüşme ve doküman incelemesi gibi nitel veri toplama teniklerinin kullanıldığı, olgu ve olayların doğal ortamda gerçekçi ve bütüncül bir biçimde ortaya konmasına yönelik nitel bir sürecin izlendiği araştırmadır.

Nitel bir araştırma çalışmasından bahsettiğimizde, tek bir tür olduğunu düşünmek kolaydır. Ancak tıpkı nicel yöntemlerde olduğu gibi, aslında nitel yöntemlerin de birçok çeşidi vardır. Kullanılabilirlik testi yöntemlerini gruplandırabildiğiniz gibi, nitel yöntemleri de bölümlere ayırmanın çeşitli yolları vardır.

Popüler ve faydalı bir sınıflandırma, nitel yöntemleri beş gruba ayırır: etnografi, anlatı, fenomenolojik, temellendirilmiş teori ve vaka çalışması. John Creswell, Nitel Sorgulama ve Araştırma Tasarımı'nda bu beş yöntemi ana hatlarıyla açıklamaktadır.

Nicel yöntemler nicel veriler üretirken nitel yöntemler nitel verilerle sonuçlandığı için her iki yöntem de önemlidir. Bununla birlikte, değerlendirme ve araştırma toplulukları içinde, nicel ya da nitel hangi yöntemin hangi koşullar altında değişimi değerlendirmek için en uygun yöntem olduğu konusunda şiddetli tartışmalar yaşanmaktadır. Bazıları nicel verilere daha çok değer verirken, nitel verilerin yararlı ve önemli bir tamamlayıcı olduğunu kabul etmektedir. Diğerleri nitel verileri tercih ederken, sayıların da bir rol oynadığı konusunda hemfikirdir; bir başka grup ise, ki şu anda en büyük gruptur, her iki yöntemi de tamamlayıcı olarak görmektedir. Bu grup, her iki yöntemin de güçlü yanlarından faydalanmak ve göreceli zayıflıklarını en aza indirmek için nicel ve nitel yöntemlerin birleştirilmesi gerektiğini kabul etmektedir.


Nicel ve nitel yöntemlere ilişkin tartışmalar artık yerini, her ikisinin de önemini ve bunların birleştirilmesinden elde edilebilecek güçlü yanları kabul eden ve giderek artan bir fikir birliğine bırakmıştır. Bu durum, tek bir değerlendirmede nitel ve nicel yöntemlerin bir arada kullanılması olarak tanımlanabilecek karma değerlendirme yöntemlerine daha fazla ilgi duyulmasına yol açmıştır. Nicel bir değerlendirme yapılıyorsa, uygun nicel standartlar takip edilmeli ve standartlaştırılmış istatistiksel kurallar kullanılmalıdır. Nitel bir değerlendirme söz konusuysa, en iyi uygulama kılavuzları kullanılmalı ve karma yöntemlerle yapılan bir değerlendirme ise, her iki yöntemin de uygun standartlarına ve en iyi uygulamalarına uyularak yapılmalıdır. MEAL veri toplama ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için  bir İzleme, Değerlendirme, Hesap Verebilirlik ve Öğrenme (MEAL) programına kaydolabilirsiniz.

Nicel araştırma, bir önermeyi desteklemek veya reddetmek için tutumları, davranışları, görüşleri ve diğer değişkenleri ölçer. Bu, "istatistiksel anlamlılığı" belirlemek için kolayca ölçülebilen sayısal veriler toplanarak yapılır.

"Sayısal veriler" Likert ölçekleri veya çoktan seçmeli soru türleri gibi kapalı uçlu sorular kullanılarak toplanır. Anketinizi hedef kitlenizle paylaştıktan sonra, her bir cevap seçeneği için yanıtlar kolayca sayısallaştırılabilir.

Katılımcı verilerini toplamak ve analiz etmek için sorduğunuz sorular objektif olmalıdır.

Bir anket tasarlamadan önce araştırma hedefinizi belirlemelisiniz. Yani topladığınız verilerin neyi başarmanıza yardımcı olmasını istediğinizi.

Akademik araştırmada bu, bir hipotezi kanıtlamak veya çürütmek olabilir. Pazar araştırmasında ise ürün konseptlerinin popülerliğini ölçüyor olabilirsiniz.

Bir araştırma hedefi belirledikten sonra kendinize şu soruyu sormalısınız; "araştırmamdan beklenen sonuçlar nelerdir?"

Derinlemesine geri bildirim veya deneyimsel veri bekliyorsanız, nitel bir anket düzenlemeyi düşünmelisiniz.

Temsili bir veri setinden sonuçlar çıkarmak istiyorsanız, nicel bir anket tercih etmelisiniz.

Anket sorularını yazmadan önce araştırma hedefinizi ve yönteminizi belirlemeniz önemlidir. Böylece veri toplamak yerine, sorduğunuz her sorunun amaçlarınıza katkıda bulunduğundan emin olursunuz,

Tipik olarak, nicel araştırma büyük bir katılımcı kitlesi gerektirir. Bunun nedeni, araştırmanızın sonuçlarının daha büyük bir nüfusu temsil edecek olmasıdır.

Nicel veri toplayabileceğiniz çeşitli yöntemler bulunmaktadır:

  • Deneyler

  • Kontrollü gözlemler

  • Anketler: kağıt, kiosk, mobil, anketler

  • Boylamsal çalışmalar

  • Anketler

  • Telefon görüşmeleri

  • Yüz yüze görüşmeler

Nicel verileri toplama yönteminiz katılımcınızın yanıtlarını etkileyebilir. Örneğin, bir deneyde yer alan katılımcıların sosyal bir bağlamda yapacakları seçimlerle aynı seçimleri yapmaları pek olası değildir.

Katılımcıların uyaranlara nasıl tepki vereceği bağlama bağlıdır, yani bu yöntemlerin her birine farklı tepki verebilirler.

Araştırmanızı bu yöntemlerden birden fazlasını kullanarak yürütmeyi planlıyorsanız, bunu aşamalı olarak yapmanızı öneririz.

İlk olarak, herhangi bir bağlamsal eğilimi belirlemek üzere her bir yöntem için verileri analiz edin. Ardından, harmanlanmış verilerinize baktığınızda, herhangi bir tutarsızlığı açıklamak için daha fazla bilgiye sahip olacaksınız.


Last modified: Friday, 22 September 2023, 2:56 PM