VETTER - e-eğitim kursu (TR)

KISALTMALARIN LİSTESİ

CEDEFOP - European Centre for the Development of Vocational Training (Avrupa Mesleki Eğitimi Geliştirme Merkezi)

CRM - Customer Relationship Management  (Müşteri İlişkileri Yönetimi)

CSR - Corporate Social Responsibility (Kurumsal Sosyal Sorumluluk)

C-VET - Continuing Vocational Education and Training (Sürekli Mesleki Eğitim ve Öğretim)

EafA - European Alliance for Apprenticeships (Avrupa Çıraklık İttifakı)

EAN - European Apprentices Network (Avrupa Çırak Ağı)

ECVET - European Credit System for Vocational Education and Training (Mesleki Eğitim ve Öğretim için Avrupa Kredi Sistemi)

EFQEA - European Framework for Quality and Effective Apprenticeships (Kaliteli ve Etkin Çıraklık için Avrupa Çerçevesi)

EfVET - European Forum of Technical and Vocational Education and Training (Avrupa Teknik ve Mesleki Eğitim ve Öğretim Forumu)

EQAVET - European Quality Assurance Reference Framework (Avrupa Kalite Güvencesi Referans Çerçevesi)

EURES - European Employment Services (Avrupa İstihdam Hizmetleri)

EVBB - European Association of Institutes for Vocational Training (Avrupa Mesleki Eğitim Enstitüleri Birliği)

EVTA - European Vocational Training Association (Avrupa Mesleki Eğitim Birliği)

I-VET - Initial Vocational Education and Training (Temel Mesleki Eğitim ve Öğretim)

NRP - National Quality Assurance Reference Point (Ulusal Kalite Güvencesi Referans Noktası)

SOBANE - Screening, Observation, Analyse, Expertise (Tarama, Gözlem, Analiz, Uzmanlık)

VET(MEÖ)- Vocational Education and Training (Mesleki Eğitim ve Öğretim)

ŞEKİLLER LİSTESİ

Şekil  1 – Mesleki Eğitim ve Öğretimde Kalite Güvencesi için EQAVET İyileştirme Döngüsü

Şekil 2 - Mesleki Eğitim Tasarımı için İşveren Katılımı

Şekil 3 - Psikososyal Refahın Başlıca Unsurları

Şekil 4 - İş Talepleri/Kaynakları Model Şeması

Şekil 5 - Onaylama Sürecinin Unsurları

E-öğrenme kursunun bu ikinci modülü, Mesleki Eğitim ve Öğretim kurumları ile sanayi arasındaki etkileşim konusunu ele almaktadır. Özellikle, Mesleki Eğitim ve Öğretim yerleştirmelerini yapılandırırken ve uygularken Mesleki Eğitim ve Öğretim merkezlerinin ve şirketlerin rollerini tanımlar ve sürecin her aşaması için görev ve sorumlulukları vurgular. Eğitim tasarımı ve yaygın/informal öğrenmenin onaylanmasından değerlendirme ve izlemeye kadar öğrenicilere kaliteli deneyimler sunmak için kilit paydaşlar arasındaki katılımın gerekli olduğunu söylemek önemsiz görünmektedir. Öğreniciler ayrıca, potansiyel işverenlerle bağlantı kurmaktan tekrarlayan geri bildirimler sağlamaya kadar programın tüm süresi boyunca aktif bir rol oynamakta ve gelecekteki eğitim/kariyer yollarında aktif aracılar haline gelmektedir.

AB Komisyonu'na^[1] göre mesleki eğitim ve öğretim (VET), öğrencilere dijital ve yeşil beceriler gibi gelişen işgücü piyasasında başarılı olmaları için bilgi, beceri ve yetkinlik kazandırmakta, istihdam edilebilirliklerini artırmakta ve kişisel gelişimlerini desteklemektedir. Temel mesleki eğitim ve öğretim (I-VET), sürekli mesleki eğitim ve öğretimin (C-VET) aksine, öğrenciler çalışma hayatına başlamadan önce lise ve lise sonrası düzeyde gerçekleştirilir. Bu, öğrenenlere öğrendikleri teori ve becerileri uygulama ve profesyonel bir işyerinde çalışma fırsatı sunarak eğitimden işe başarılı bir geçiş sağlar. Mesleki Eğitim ve Öğretim sektöre, öğrencilerin öğrenme deneyimlerini zenginleştirme ve işe hazır mezunların sayısını artırma fırsatı sunarken, iş performansını, rekabet gücünü ve yenilikçiliği de artırır.

COVID-19'un MEÖ sektörü üzerindeki etkisine yönelik olarak, MEÖ, 2021-2030 dönemi için Avrupa Eğitim Alanı girişimi kapsamında işbirliği için bir odak alanı olarak belirlenmiştir. AB Konseyi 2020 yılında "Sürdürülebilir rekabet gücü, sosyal adalet ve dayanıklılık için Mesleki Eğitim ve Öğretime ilişkin bir Tavsiye Kararı" kabul etmiştir.^[2] Ayrıca, 2020 yılında AB'de Mesleki Eğitim ve Öğretimden sorumlu Bakanlar "Dijital ve yeşil ekonomilere iyileşme ve adil geçişi sağlayan bir unsur olarak Mesleki Eğitim ve Öğretime ilişkin Osnabrück Deklarasyonu "nu onaylamıştır. Bu iki belge, diğerlerinin yanı sıra temel ilke ve hedefleri tanımlamaktadır:^[3]

• MEÖ merkezleri, sanayi, odalar, istihdam hizmetleri gibi kilit paydaşları dahil ederek MEÖ çerçevelerinin yönetimi ve kalite güvencesi için ortaklıkların desteklenmesi.
• Dijitalleşme ve yeşil ekonomileri takiben işgücü piyasası ihtiyaçlarına cevap verebilecek becerilerin sağlanmasında MEÖ'yü çevik ve esnek hale getirmek için MEÖ merkezleri ve sanayi arasında sorumlulukların paylaşılması.
• Nitelikli personel, dijital teknolojiler ve yenilikçi didaktik yöntemler aracılığıyla öğrenme sağlayarak MEÖ'nün mükemmelliğini, sürdürülebilirliğini ve erişilebilirliğini teşvik etmek.

MEÖ çerçevelerinin ve yerleştirmelerinin kalitesinin sağlanabilmesi, başta MEÖ kurumları ve sanayi olmak üzere kilit paydaşların katılımını gerektirmektedir. Avrupa Kalite Güvence Referans Çerçevesi (EQAVET) ^[4] 2009 yılından bu yana AB genelinde Mesleki Eğitim ve Öğretimde kalite güvencesini desteklemektedir. EQAVET, bir kalite güvence ve iyileştirme döngüsüne (yani planlama, uygulama, değerlendirme ve gözden geçirme) ve hem MEÖ sistemi hem de MEÖ kurumları düzeyinde uygulanabilir bir dizi gösterge tanımlayıcısına ve referans göstergesine dayanmaktadır. Bu çerçeve, her türlü öğrenme ortamının (örn. okul/iş temelli öğrenme, örgün/yaygın ortam, vb.) ve her türlü öğrenme bağlamının (örn. dijital, yüz yüze ve karma) kalite güvencesini desteklemek için kullanılabilir. Ulusal düzeyde, Ulusal Kalite Güvencesi Referans Noktaları (NRP'ler) ilgili tüm paydaşları bir araya getirir. 

Şekil 1 - Mesleki Eğitim ve Öğretimde Kalite Güvencesi için EQAVET İyileştirme Döngüsü 

EQAVET'in gösterge niteliğindeki tanımlayıcıları, mesleki eğitim ve öğretimde kalite güvencesi için iyileştirme döngüsünün her bir aşamasına göre yapılandırılmıştır. İyileştirme döngüsünün bu aşamaları planlama, uygulama, değerlendirme ve gözden geçirmeyi içerir.

Planlama aşaması, ilgili paydaşlar tarafından paylaşılan stratejik bir vizyonu yansıtır ve açık hedeflerin ve eylemlerin tanımlanmasını içerir. Bu aşamada kaynakların belirlenmesi ve paydaşlar arasında paylaşılması önemlidir. Uygulama aşaması da paydaşlarla istişare içerisinde yürütülür ve açık ilkeleri takip eder. MEÖ çerçevelerinin ve yerleştirmelerin değerlendirilmesi, tanımlanmış bir yöntem ve ölçümlerle desteklenmelidir. Göstergeler/metrikler ve anketler aracılığıyla veri toplanması kuvvetle teşvik edilmektedir. MEÖ kurumları düzeyinde, çerçeve, kalite güvencesinin etkili bir aracı olarak öz değerlendirmeyi teşvik eder. Gözden geçirmenin son aşamasında, geri bildirim toplama yöntemleri stratejik öğrenme sürecinin bir parçasıdır.

Referans göstergeler, MEÖ çerçevelerinin ve yerleştirmelerin kalite değerlendirmesini desteklemek için kullanılabilir.  Göstergeler şunlardır: kalite güvence sistemlerinin uygunluğu; öğretmen eğitimine yapılan yatırımlar; katılım, tamamlama ve yerleştirme oranları; işyerinde edinilen becerilerin kullanımı; işsizlik oranı; savunmasız grupların yaygınlığı; işgücü piyasasındaki beceri ihtiyaçlarını belirleme mekanizmaları; MEÖ'ye erişimi iyileştirme ve öğrencilere rehberlik sağlama planları.

Bu nedenle, MEÖ çerçevelerinin ve yerleştirmelerin kalitesi, öncelikle MEÖ merkezlerini ve şirketleri içeren çoklu boyutlara ve süreçlere bağlıdır. Avrupa Kalite ve Etkili Çıraklık Çerçevesi (EFQEA) ^[5] için 15 Mart 2018 tarihli Konsey Tavsiye Kararı, öğrenme/çalışma koşulları ve çerçeve koşulları için kriterleri belirlemiştir. Bu belge, etik ve sosyal hususlar hakkında düşünmeye sevk etmektedir. Örneğin EFQEA, Mesleki Eğitim ve Öğretim sağlayıcılarının ve şirketlerin sosyal koruma ve sağlık ve güvenlik standartları açısından ulusal mevzuata uymalarını gerektirmektedir. Mesleki Eğitim ve Öğretim sağlayıcıları çalışma ortamını düzenli olarak kontrol etmelidir, ancak gerekli özeni gösterme yükümlülüğü öncelikle işverene aittir. Şirketler risk değerlendirmeleri yapmalı ve uygun eğitimleri sağlamalıdır. EFQEA ayrıca, işveren ve kamu kurumları arasında bir maliyet paylaşımı ilkesine dayalı olarak, endüstri yerleştirmelerinin ulusal, sektörel ve/veya toplu sözleşmelere göre ödenmesini veya en azından tazmin edilmesini önermektedir.