5. ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ
Για να γνωρίζουμε πώς να ανταποκριθούμε σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης με όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικό τρόπο, πρώτα πρέπει να ορίσουμε την έννοια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στον χώρο εργασίας. Μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον χώρο εργασίας μπορεί να πάρει διάφορες μορφές, ενώ είναι ένα γεγονός που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τους υπαλλήλους και τους πελάτες μιας επιχείρησης, ή τους πολίτες, ή που κινδυνεύει να διαταράξει τις εργασιακές διαδικασίες ή να προκαλέσει ζημιά. Οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης χωρίζονται, σε γενικές γραμμές, σε τρεις κατηγορίες: τις φυσικές, τις σχετιζόμενες με την εργασία και τις εξωτερικές ή πολιτικής φύσεως. Οι φυσικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης είναι αυτές που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές και είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθούν. Ανάλογα με την τοποθεσία της επιχείρησης, ορισμένες στρατηγικές θα είναι πιο αποτελεσματικές από άλλες, επομένως πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα. Οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που σχετίζονται με την εργασία προκαλούνται από παράγοντες που σχετίζονται με τις εργασιακές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται, επομένως αυτές είναι οι πιο συχνές αλλά και οι πιο προβλέψιμες. Τέλος, έκτακτα περιστατικά πολιτικής φύσεως είναι αυτά που αφορούν παρενόχληση μεταξύ εργαζομένων ή πελατών και θεωρούνται ως εξωτερικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Όλοι οι εργοδότες έχουν καθήκον να προστατεύουν την ασφάλεια στον χώρο εργασίας. Για να γίνει αυτό, οι εργαζόμενοι πρέπει να εκπαιδεύονται και να ενημερώνονται για το πώς να αντιδρούν σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Επιπλέον, οι εγκαταστάσεις πρέπει να είναι σε καλές συνθήκες και τα συστήματα επίβλεψης και ελέγχου πρέπει να είναι ενεργά. Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις δεσμεύονται να διατηρούν ασφαλείς και υγιείς συνθήκες εργασίας μέσω της πρόβλεψης των έκτακτων περιστατικών που σχετίζονται με την εργασία. Μέσω της διαχείρισης των κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια, την παροχή πληροφόρησης, τις οδηγίες, την κατάρτιση, καθώς και την πρόληψη πιθανών προβλημάτων, οι εταιρείες μπορούν να προστατεύσουν την υγεία και να ενισχύσουν την ποιότητα ζωής των εργαζομένων τους στην εργασία. Ακολουθούν μερικά βασικά καθήκοντα σε σχέση με την υγεία και την ασφάλεια, για τα οποία είναι υπεύθυνες οι επιχειρήσεις: Αξιολόγηση κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια και προσδιορισμός τρόπων αντιμετώπισής τους. Παροχή και συντήρηση ενός υγιούς και ασφαλούς χώρου εργασίας και ασφαλών μέσων εισόδου και εξόδου από τις εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών διαχείρισης έκτακτων περιστατικών. Παροχή πληροφοριών, οδηγιών, κατάρτισης και επίβλεψης σε ασφαλείς μεθόδους και διαδικασίες εργασίας, καθώς και χώρων εργασίας και εξοπλισμού που είναι ασφαλείς και δεν επιφέρουν κίνδυνο για την υγεία. Διασφάλιση ότι ο εξοπλισμός περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες δικλείδες ασφάλειας, ότι γίνεται σωστή συντήρησή του και ότι παρέχεται κατάλληλος προστατευτικός ρουχισμός. Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των εργαζομένων/εκπαιδευομένων για τη διασφάλιση ασφαλών και υγιών συνθηκών και συστημάτων εργασίας μέσω συζήτησης και αποτελεσματικής κοινής διαβούλευσης και, αν χρειάζεται, σύσταση επιτροπής ασφάλειας, εκπροσώπων ασφάλειας και διερεύνησης ατυχημάτων. Τακτική παρακολούθηση και αναθεώρηση της διαχείρισης της υγείας και ασφάλειας στην εργασία, πραγματοποίηση των απαραίτητων αλλαγών και ενημέρωση όλων των εργαζομένων/εκπαιδευομένων. Όλοι οι εργαζόμενοι/εκπαιδευόμενοι πρέπει να αναγνωρίσουν ότι μοιράζονται την ευθύνη για την επίτευξη υγιειών και ασφαλών συνθηκών εργασίας. Ο καθένας πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τις επιπτώσεις των πράξεων ή/και των παραλείψεών του στην υγεία και την ασφάλεια, και να φροντίζει για την υγεία και την ασφάλεια τη δική του και των άλλων. Συνήθως δε δίνεται η απαιτούμενη προσοχή στη δημιουργία ενός ασφαλούς χώρου εργασίας, αφού οι εταιρείες πολλές φορές δε γνωρίζουν τις ελάχιστες απαιτήσεις. Για έναν ασφαλή χώρο εργασίας, οι εταιρείες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη: Τις εγκαταστάσεις: η διασφάλιση ότι τα κτίρια είναι σε καλή κατάσταση και ότι λειτουργούν αποτελεσματικά είναι απαραίτητη για την ασφάλεια όλων των εργαζομένων. Αυτό περιλαμβάνει τον απαραίτητο εξοπλισμό, τους διαδρόμους χωρίς παρακώλυση, τον έλεγχο της λίστας μέτρων ασφάλειας… Τον φωτισμό: κατάλληλος φωτισμός, κατάλληλος φωτισμός έκτακτης ανάγκης, καλά φωτισμένες σκάλες και χρήση φυσικού φωτός όπου είναι εφικτό. Τη μετακίνηση στους χώρους: προσβάσιμες σκάλες και ράμπες, ασφαλής διέλευση για πεζούς, δάπεδα και επιφάνειες που δεν είναι ολισθηρές. Την καθαριότητα: καθαρές εγκαταστάσεις, δοχεία, τακτική απομάκρυνση της βρωμιάς και καθαροί εσωτερικοί τοίχοι. Την υγιεινή και την ευημερία: καθαρές τουαλέτες με σαπούνι, χαρτί και ζεστό/κρύο νερό, διαθέσιμο πόσιμο νερό, ντους αν χρειάζεται, εγκαταστάσεις ανάπαυσης για εγκύους και θηλάζουσες μητέρες και ντους για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Τις ανετες συνθήκες: κατάλληλη θερμοκρασία στους χώρους εργασίας, τοπικά συστήματα θέρμανσης ή ψύξης, επαρκής χώρος εργασίας και καλός εξαερισμός. Η επίβλεψη και ο έλεγχος είναι το κλειδί για την προετοιμασία για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον χώρο εργασίας και για αποτροπή οποιωνδήποτε δυσάρεστων ή και τραγικών συνεπειών. Είναι απαραίτητο να υπάρχει μια προγραμματισμένη αντίδραση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, η οποία να έχει καταγραφεί και ελεγχθεί. Το τμήμα ποιότητας της επιχείρησης πρέπει να λάβει υπόψη τις ακόλουθες πτυχές: Αποτελεσματικό σύστημα συναγερμού: η λειτουργία ενός συστήματος συναγερμού που είναι κατάλληλο για τις ανάγκες της επιχείρησής σας είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί η προειδοποίηση όλων των εργαζομένων σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Η επένδυση σε ένα αποτελεσματικό σύστημα μπορεί να βοηθήσει στον χειρισμό ενός έκτακτου περιστατικού στον χώρο εργασίας. Ορισμός επικεφαλής ή διαχειριστή κατάστασης έκτακτης ανάγκης: ορίστε ένα μέλος της ομάδας ως επικεφαλής καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, ο οποίος θα προετοιμάσει τους εργαζόμενους για τυχόν έκτακτα περιστατικά. Η ύπαρξη ενός ή το πολύ δύο επικεφαλής θα βοηθήσει ώστε όλη η ομάδα να ανταποκριθεί πιο γρήγορα και συστηματικά. Αυτό το άτομο πρέπει να είναι κάποιος που έχει καλές επικοινωνιακές δεξιότητες και που γνωρίζει τις διαδικασίες έκτακτης ανάγκης και εκκένωσης. Πρέπει να μπορεί να λειτουργεί υπό πίεση και να μπορεί να παραμείνει ήρεμος ανά πάσα στιγμή, καθώς η ζωή του προσωπικού είναι στα χέρια του. Γνώση του σημείου που βρίσκεται ο εξοπλισμός έκτακτης ανάγκης: ο εξοπλισμός έκτακτης ανάγκης και τα κουτιά πρώτων βοηθειών πρέπει να είναι αναγνωρίσιμα, στρατηγικά τοποθετημένα και σε καλή κατάσταση. Όταν γνωρίζετε πού βρίσκονται αυτά πριν από την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, θα μπορείτε να ανταποκριθείτε ταχύτερα και θα μειώσετε τυχόν επιπτώσεις. Μερικά απαραίτητα εργαλεία έκτακτης ανάγκης είναι τα κουτιά πρώτων βοηθειών, ντους ασφάλειας, κυτίο θραύσης υάλου για συναγερμό, συναγερμοί και σταθμοί πλύσης ματιών. Πρέπει επίσης να παρέχονται οδηγίες για τη χρήση, καθώς η μη σωστή χρήση τους μπορεί να ενέχει κινδύνους. Γνώση των σχεδίων έκτακτης ανάγκης και εκκένωσης: δεν αρκεί να έχετε έναν επικεφαλής ή διαχειριστή. Είστε υποχρεωμένοι να ενημερώνετε τους υπαλλήλους σας για τα σχέδια και τις εξόδους έκτακτης ανάγκης, ώστε να μπορούν να αντιδράσουν κατάλληλα σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Πρέπει να ενσωματώνονται πρακτικές συνεδρίες στην προγραμματισμένη κατάρτιση της εταιρείας, αφού η γνώση αυτών των σχεδίων δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Μάθετε ΚΑΡ.Π.Α.: οι βασικές γνώσεις πρώτων βοηθειών και η παροχή εκπαίδευσης στον οργανισμό μπορεί να βελτιώσει τις πιθανότητες επιβίωσης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Είναι απαραίτητο να γνωρίζετε για τις Υπηρεσίες Έκτακτης Ανάγκης εκ των προτέρων, να μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί τους σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Συνιστάται να έχετε μια λίστα με τους αριθμούς τηλεφώνου σε έντυπη μορφή, καθώς σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης οι ηλεκτρονικές συσκευές ενδέχεται να μην λειτουργούν. Οι τοπικές ιατρικές, αστυνομικές και πυροσβεστικές υπηρεσίες πρέπει να περιλαμβάνονται στη λίστα. Το να έχετε κάποιον στην ομάδα που είναι υπεύθυνος για την επικοινωνία με αυτές τις υπηρεσίες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης είναι μια καλή στρατηγική για να ανταποκριθείτε πιο γρήγορα. Συνιστάται επίσης να δημιουργούνται αντίγραφα ασφάλειας εγγράφων και σημαντικών πληροφοριών, ώστε να μην χάνονται δεδομένα. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι όλες αυτές οι πληροφορίες πρέπει να προσαρμοστούν στις νομικές κατευθυντήριες γραμμές της χώρας σας ότι κάθε εταιρεία έχει συγκεκριμένες ανάγκες. Επομένως, κάθε επιχείρηση πρέπει να έχει ένα εξατομικευμένο σχέδιο ανταπόκρισης που να λειτουργεί καλύτερα για αυτήν. Κλείνοντας, ακολουθούν ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές για δράση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης: Πρόληψη: προετοιμαστείτε για την έκτακτη ανάγκη και αποφύγετε λάθη Μετριασμός: αντιμετωπίστε την έκτακτη ανάγκη Ετοιμότητα: να είστε έτοιμοι εκ των προτέρων Αντίδραση: ακολουθήστε το σχέδιο Ανάκαμψη: επιστρέψτε στην εταιρεία